Al meteen de eerste uren: archeologen stuiten in Oud-Loosdrecht op resten kosterij befaamde dominee Mol

Archeologisch graafwerk langs de Porseleinhaven in Loosdrecht heeft maandagmorgen al meteen opvallende vondsten opgeleverd. Onder meer een fundament van de kosterijwoning van de vermaarde dominee Joannes Mol.

Mol is in Loosdrecht zo’n beetje wereldberoemd, want de geestelijke startte in 1774 de porseleinfabriek, waarmee hij in de tien jaar die volgden geschiedenis maakte. Hij produceerde aan de Oud-Loosdrechtsedijk, startend met een uit Weesp afkomstige fabrieksinventaris, ladingen kostbaar Loosdrechts porselein, dat in die tijd gretig aftrek vond bij de gegoede stand. Met zijn werkgelegenheid wilde hij lokaal ook de werkloosheid en armoede aanpakken.

Projectleider Niels Bouma toont wat er zoals boven de grond komt.

Herenhuizen

Op de plek waar de fabriek moet hebben gestaan zijn na de sloop van de Ireneschool daar, bij opgravingen in 2002 en 2003, al resten van fundamenten gevonden, evenals stukken porselein. Nu wordt een stuk vlak daarnaast onderzocht. Vooruitlopend op de bouw van de tweede rij herenhuizen, die aan de Porseleinhaven moeten verrijzen. Archeologisch onderzoek is dan verplicht, zeker als de verwachting is dat er wat te vinden is.

Projectleider Niels Bouma toont een opgeggraven parfumflesje.

Vandaar dat leden van ADC Archeoprojecten deze week aan de slag zijn. Een graafmachine heeft tot op zo’n anderhalve meter als een sleuf getrokken, en haalt vervolgens voorzichtig laagje na laagje weg. Aan een zijde van de sleuf is een muurtje tevoorschijn gekomen. Archeoloog Nikander Karagiannis is voorzichtig bezig grond weg te halen. ,,De fundering van een huis is dit”, legt hij uit.

Aardewerk

Projectleider Niels Bouma vertelt dat ze precies wisten waar ze moesten zoeken. Zelf was hij tien jaar geleden betrokken bij eerder onderzoek een paar meter verderop. ,,Er zijn hier al eerder opgravingen geweest. Het oudste dat we hebben gevonden is 14e eeuws aardewerk. Aan de zijde van Oud-Loosdrechtsedijk, laat-Middeleeuws.’’ Hij vindt deze plek, tussen de Porseleinhaven en de Oud-Loosdrechtsedijk, een bijzondere locatie.

Een pan van naar schatting eind negentiende, begin twintigste eeuw.

,,Alleen al omdat er hier in de streek heel veel turfwinning is geweest. Dat is dan weer opgehoogd met Amsterdams stadsafval, dat je hier overal kunt vinden.” Op de grond langs de sleuf liggen inmiddels hoopjes met scherven aardewerk. ,,Geen porselein hoor, ik denk dat we dat hier niet vinden”, zegt Bouma. Bijzonder is volgens hem dat de fundering van het huis op houten blokken lijkt te hebben gestaan, met daar bovenop turven.

De archeologen zijn nog een groot deel van de week bezig langs de Porseleinhaven. Eind deze week hopen ze verslag te kunnen uitbrengen.